Οι νέοι μας μαθητές και μαθήτριες

Βήματα δραστηριότητας

1. Ο/Η επιμορφωτής/τρια δίνει σε κάθε ομάδα το όνομα ενός παιδιού σχολικής ηλικίας και καλεί κάθε μέλος της ατομικά, να συμπληρώσει τα στοιχεία ταυτότητάς του (Φύλλο 1). Στη συνέχεια καλεί την ομάδα να συναποφασίσει για την ταυτότητά του και να συμπληρώσει ένα κοινό φύλλο στοιχείων.
2. Όταν οι ομάδες είναι έτοιμες, ο/η επιμορφωτής/τρια λέει ότι θα διηγηθεί μια προσφυγική ιστορία που είναι πολύ πιθανό να είναι η ιστορία του προσώπου που δημιούργησαν οι ομάδες. Ο/Η επιμορφωτής/τρια διαβάζει το παρακάτω κείμενο (προέρχεται από το βίντεο της Action Aid) (https://www.youtube.com/watch?v=JN_TygoVXic&t=22s): «Πριν τον πόλεμο, ήμασταν πολύ αγαπημένοι. Ήταν τόσο όμορφα εκεί που μέναμε. Η φύση, τα χωριά, οι πόλεις… Μετά καταστράφηκαν όλα. Φοβόμασταν συνέχεια. Για τη ζωή μας, για τη ζωή των αγαπημένων μας. Είδα με τα ίδια μου τα μάτια μέλη της οικογένειάς μου να χάνονται κι αποφασίσαμε να φύγουμε. Μαζέψαμε ό,τι μπορούσαμε και τα βάλαμε στον ώμο. Θυμάμαι να φεύγουμε και να βλέπω πίσω μας φλόγες. Φτάσαμε στη θάλασσα. Ήμασταν πολλοί, κάποιοι από μακρινά χωριά, κάποιοι άλλοι γείτονες. Στριμωχτήκαμε σε μία βάρκα. Κάποιοι αναγκάστηκαν να κολυμπήσουν. Θυμάμαι κλάματα, φωνές, πανικό και νερό, πολύ νερό. Περνάγαμε το Αιγαίο. Στο ταξίδι φοβόμασταν κι ελπίζαμε μαζί. Και μετά φτάσαμε εδώ, στη Λέσβο. Θυμάμαι την ανακούφιση όταν φτάσαμε στη στεριά, όταν ο πόλεμος ήταν πια πίσω μας.»
3. Ο/η επιμορφωτής ανακοινώνει: «Καιρό μετά, χρόνο ή χρόνια, αυτό το παιδί είναι νέος μαθητής ή νέα μαθήτρια στο σχολείο σας. Κλείστε τα μάτια, σκεφτείτε πως είστε αυτό το παιδί και ακολουθήστε το με τη σκέψη σας για μια μέρα: «Είναι πρωί, καθημερινή. Ανοίγω τα μάτια μου, έχω να πάω στο σχολείο. Τι βλέπω γύρω; Πώς είναι ο χώρος; Σηκώνομαι κι ετοιμάζομαι. Τι περιλαμβάνει αυτό; Παίρνω πρωινό. Που; Τι; Με ποιους; Ξεκινώ για το σχολείο. Πώς θα πάω; τι κάνω στη διαδρομή; Φτάνω στο σχολείο έγκαιρα. Τι συνηθίζω να κάνω; Πρώτη ώρα μάθημα, πως είναι; Διάλειμμα. Τι κάνω; Δεύτερη ώρα, κενό, διαλείμματα, σχόλασμα. Φεύγω από το σχολείο. Πού πάω; Πώς; Γευματίζω; Και μετά τι; Προετοιμάζομαι για την επόμενη μέρα στο σχολείο. Πού; Πώς; Βραδάκι. Χαλάρωση, δείπνο, ξεκούραση. Πού είμαι; Τι βλέπω; Πώς αισθάνομαι; Φτάνει η ώρα του ύπνου. Τελευταίες δύο σκέψεις: Τι μου αρέσει και τι με δυσκολεύει στη ζωή μου; Έχω όνειρα και σχέδια για το μέλλον;»
4. Καταιγισμός ιδεών: Ποιες ιδιαίτερες δυσκολίες έχουν οι νέοι μαθητές και μαθήτριες στο σχολείο μας; Ποιες συμπεριφορές δυσκολεύουν το δικαίωμά του σε ισότιμη εκπαίδευση; (συμμαθητών,εκπαιδευτικών, γονέων, σχολικού συστήματος). Συζητούμε και καταγράφουμε το αποτέλεσμα σε χαρτί σεμιναρίου ως απλές, περιγραφικές προτάσεις, όχι θεωρητικές (π.χ. όχι «Γίνονται διακρίσεις», αλλά «Δεν τους μιλάνε τα άλλα παιδιά στο διάλειμμα»). Τραβάμε γραμμή κάτω από τα αποτελέσματα και χωρίζουμε τον υπόλοιπο χώρο με κάθετες γραμμές στα τρία, ή συμπληρώνουμε σε άλλο χαρτί σεμιναρίου:
5. Τι μπορούμε να κάνουμε; α. Ως άτομα. β. Ως εκπαιδευτικοί. γ. Ως σχολική κοινότητα.
6. Ανατροφοδότηση στην ολομέλεια. Ο/Η επιμορφωτής/τρια ρωτά και συζητούν:
   • Τι από όσα καταγράφηκαν μπορεί να γίνει αύριο στο σχολείο;
   • Τι χρειάζεται προετοιμασία και οργάνωση;
   • Ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να είναι η προσπάθεια αποτελεσματική;

Στο τέλος της συνεδρίας, ο/η επιμορφωτής/τρια ενημερώνει: «Η ActionAid συνάντησε πρόσφυγες στη Λέσβο και τους ζήτησε να διαβάσουν την παραπάνω ιστορία. Και μετά να μαντέψουν, σε ποιον μπορεί να ανήκει αυτή η ιστορία. Είναι η ιστορία των Σύρων, των Ιρακινών και των Αφγανών που φεύγουν για να σώσουν τη ζωή τους; Η ιστορία μπορεί να μοιάζει σύγχρονη, αλλά ανήκει στη Μαρία Λεονταρίδου, η οποία το 1922 έχασε τα πάντα στη Σμύρνη και μπήκε σε μία βάρκα που τη μετέφερε στη Λέσβο».